Vorige bericht
Vorige bericht
Je bent al een aantal seizoenen lekker op stoom met je moestuin, maar nu zien je gewassen er niet meer zo fris uit als anders. Wat is er aan de hand? Het kan zomaar eens zijn dat je een eeuwenoude tactiek moet afstoffen… Vruchtwisseling.
Maar wacht, wat is vruchtwisseling eigenlijk? En hoe kan een techniek zo oud, nog altijd zo effectief zijn tegen ongewilde gasten en bodemuitputting? Dat leggen we in deze blogpost haarfijn uit!
We beginnen bij het begin: vruchtwisseling, of het rouleren van je gewassen door je tuin, is niets nieuws aan de horizon. Het is een beproefde methode die boeren en tuinders al eeuwenlang toepassen om de bodem en gewassen gezond te houden. Hoe werkt het?
Door elk jaar verschillende soorten gewassen op dezelfde plek te planten, help je je tuin om een diversiteit aan voedingsstoffen te behouden en te herstellen. Waar de ene plant stikstof verbruikt, kan de andere het juist teruggeven. Het is alsof je je bodem een buffet aanbiedt in plaats van elke dag dezelfde pasta.
Nu vinden wij op Landgoed de Peerdegaerdt dat er niet zoiets bestaat als een “plaagdier”. Elk dier heeft immers zijn doel in het grotere geheel. Maar juist wanneer jij je “specialiseert” in één gewas, zul je zien dat je tuin immens populair is bij dieren die zich ook hebben gespecialiseerd in dat gewas, maar dan vooral om het op te eten. Rouleer je, dan komt je ongenode gast niet langer in een gespreid bedje en zal navigeren naar een voor hem meer voor de hand liggende plek.
Vruchtwisseling kan ook mysterieuze oogstproblemen oplossen. Je weet wel, wanneer planten het ene jaar floreren en het volgende jaar lijken te protesteren. Ondanks dat de reden waarom dit gebeurt complex kan zijn, bestaat er een grote kans dat het een teken is van bodemuitputting of een opbouw van ziekteverwekkers en beide problemen zijn met een slimme rotatiestrategie aan te pakken.
Nu je de basisbeginselen hebt leren kennen… Hoe nu verder? Het begint met planning en liefde… Altijd liefde natuurlijk!
Nu je het ‘waarom’ achter vruchtwisseling begrijpt, duiken we in het ‘hoe’. Een goede vruchtwisseling opzetten is als het plannen van een tuinfeest, kijk maar:
Voordat je begint met plannen, moet je weten wie je gasten gaan zijn ofwel wat je gaat planten. Verdeel je gewassen in groepen: bladgewassen, wortelgewassen, vruchtgewassen en peulvruchten, koolgewassen (en eventueel aardappelen). Elke soort heeft zijn eigen ‘persoonlijkheid’ en voorkeuren. Bladgewassen zoals sla en spinazie zijn de rustige types die niet veel vragen, terwijl vruchtgewassen (denk aan tomaten en paprika’s) de diva’s zijn die alle aandacht op het feest opeisen.
Nu je je g(asten)ewassen kent, is het tijd om je tuin in te delen (de zitplaatsen). Een goede basisrotatie is bijvoorbeeld: jaar 1 voor de vruchtgewassen, jaar 2 voor de wortelgewassen, jaar 3 voor de aardappelen, jaar 4 voor de peulvruchten, jaar 5 voor de koolgewassen en jaar 6 voor de bladgewassen. De peulvruchten zijn extra belangrijk – zij brengen stikstof in de bodem wat de andere gewassen ten goede komt.
Geen gezonde planten zonder gezonde bodem! Voordat je gaat planten, geef je bodem wat extra liefde met een goede dosis compost. Dit verbetert de structuur en voegt voedingsstoffen toe die je planten nodig hebben om te groeien.
Consistentie! Houd bij wat je waar plant en wanneer, zodat je de dansvloer niet leeg speelt. Een tuindagboek of app kan hier wonderen doen.
Soms werkt wat je gepland hebt niet en dat is oké. Tuinieren is een leerproces. Als je merkt dat iets niet werkt, pas aan. Misschien ontdek je wel een nieuwe combinatie die een hit wordt op het tuinfeest.
Met deze stappen ben je goed op weg om van je tuin een ware rotatie-rave te maken waar alle planten (en jijzelf) van zullen genieten. Hierna nog wat inzichten en geheimen om het feest compleet te maken.
De kroon op je groene werk…
Terwijl jij boven aan het feesten bent is er ondergronds ook van alles gaande. Wormen en micro-organismen zijn de onzichtbare helden die je bodem gezond houden. Verwennen met wat extra plantaardig organisch materiaal en ze zullen je planten laten shinen!
Oké, structuur is belangrijk, vandaar al dat geplan. Maar diversiteit is key! Voeg wat bloemen en kruiden toe tussen je groenten. Niet alleen ziet het er prachtig uit, het trekt ook nuttige insecten aan. En het maakt je tuin net wat interessanter.
Elke tuin is anders en heeft zijn eigen behoeften. Kijk goed naar je planten, observeer hoe ze groeien en pas je plan aan waar nodig. Misschien heeft jouw grond extra organisch materiaal en mineralen nodig, zoals compost en lavameel of is het slim om heel veel afrikaantjes te planten omdat je last hebt van aaltjes. Experimenteer en leer van je tuin.
De wereld van vruchtwisseling zit vol verrassingen. Er is altijd iets nieuws te ontdekken, een nieuwe techniek om uit te proberen. Dus blijf leren, blijf experimenteren en wie weet, misschien ontdek jij wel de beste vruchtwisseling-combinatie ooit!
Feestjes zijn het leukst samen. Deel je successen, deel je mislukkingen (al bestaan die niet echt natuurlijk) en leer van andere tuinierders.
En het tuinfeest is compleet… met een mix van kennis, geduld en een snufje experimenteerdrift tover jij jouw tuin om tot een paradijs van gezonde, gelukkige planten.
Wil je nu meer leren over moestuinieren, vruchtwisseling of permacultuur? Dat treft! Op Landgoed de Peerdegaerdt kun je als moestuinbeginner en -gevorderde terecht voor allerlei workshops.
Meer informatie? Kijk hier: Workshops en activiteiten op Landgoed de Peerdegaerdt.
Kan ik ook vruchtwisselen in een kleine tuin of op mijn balkon?
Zeker weten! Ook met beperkte ruimte kun je aan de slag met vruchtwisseling. Het vraagt wat creativiteit en slimme planning, maar het is zeker mogelijk. Denk aan het combineren van gewassen in potten of verticaal tuinieren. Waar een wil is, is een weg!
Help, mijn tuin heeft last van ongenode gasten! Is het te laat om te beginnen met vruchtwisseling?
Geen paniek! Vruchtwisseling kan juist helpen. Door je gewassen steeds te verplaatsen, raak je de beestjes kwijt voor ze zich kunnen settelen. Geef niet op, begin gewoon opnieuw!
Hoe lang duurt het voor ik resultaat zie van vruchtwisseling?
Sommige voordelen, zoals een gezondere bodem, kun je al binnen een paar seizoenen merken. Voor andere, zoals minder beestjes, moet je soms iets meer geduld hebben
Is jullie Workshop Moestuinieren ook geschikt voor beginnende tuiniers?
Absoluut! Of je nu een groentje bent of een ervaren tuinier, onze workshop heeft voor ieder wat wils. Moestuinvrouw Miranda neemt je stap voor stap mee, van de basis tot de fijne kneepjes. Iedereen is welkom om mee te doen en te leren!
Oké, ik ben om. Hoe kan ik me inschrijven?
Dat is makkelijk! Ga naar Workshop Moestuinieren en reserveer jouw plekje. Wij regelen de rest en voor je het weet, ben jij klaar om je tuin te laten shinen met vruchtwisseling. Heb je nog vragen? Aarzel niet om contact met ons op te nemen. We helpen je graag verder!
Tot snel in de tuin!