De slootkant: een wondere wereld tussen het riet

Wij zijn het land van de rechte kavels afgescheiden door de typisch Nederlandse slootjes. Met langs de slootkant in de loop van het jaar een steeds dikkere rij riet en andere planten. Bij al die duizenden slootjes komt heel wat slootkantbeheer kijken. Niet bepaald een onderwerp wat gelijk heel interessant klinkt voor de gemiddelde Nederlander. Maar lees gauw verder, want there’s more than meets the eye!

Een wondere wereld tussen het riet

Door het jaar heen groeien aan de slootkant allerlei planten. Riet en grassoorten, maar ook bloemen en andere planten sieren de sloten van Nederland. En hoewel het niet zo makkelijk te zien is, is de sloot daardoor het hele jaar lang een eldorado voor insecten en vogels die er hun huis hebben gevonden. Insecten leggen hun eitjes en verpoppen zich tussen de begroeiing. Dat trekt kool- en pimpelmezen aan, op zoek naar voedsel. Waterhoentjes, rietgors en kleine karekiet broeden tussen het riet hun eieren uit en ook eenden en waterkipjes vertoeven in de zomer graag in de begroeide slootkant.

Zoeken naar balans

Een sloot(kant) is dus een heel ecosysteem. Zonde om die slootkant dan te maaien, zou je denken. Toch is dat verplicht vanuit het waterschap. Sloten zijn tenslotte ook bedoeld om de beste aan- en afvoer van water naar de landbouwgrond in de omgeving te garanderen. Als de sloot dichtgroeit met riet en andere planten, kan het water niet goed weg. Dit is ten nadele van de landbouwgebieden die van die sloot afhankelijk zijn.

Daarom zoeken wij op Landgoed de Peerdegaerdt continu naar de beste manier om die twee dingen te combineren. Wél maaien en aan onze verplichting voldoen, maar dat zó doen dat we het rijke leven in de sloot zo min mogelijk verstoren. Dit keer hebben we op De Peerdegaerdt daarom pas aan het eind van het jaar gemaaid, zodat de vogels en insecten zo lang mogelijk kunnen profiteren van de planten. Ook willen we in overleg met het waterschap graag overstappen naar gefaseerd maaien om ook het onderwaterleven niet teveel te verstoren.

Biodiversiteit en waterkwaliteit

Maaien en ruimen heeft gelukkig ook een aantal voordelen voor de slootkant. Door de dominante plantsoorten die snel aan de slootkant groeien te maaien en het gemaaide groen op te ruimen, geef je andere planten de kans om groot en sterk te worden. Zo kun je ervoor zorgen dat er zich een zo rijk mogelijke schakering aan planten aan de slootkant vestigt. Die rijkere flora trekt automatisch ook een grotere populatie insecten en vogels aan die zich er kan voeden en voortplanten. Zo vergroot goed slootkantbeheer de biodiversiteit in een gebied.

Slootkantbeheer door te maaien en ruimen heeft nóg een voordeel: het verbetert de waterkwaliteit in de sloot. Doordat de gemaaide planten worden weggehaald na het maaien komen de voedingsstoffen niet in het oppervlaktewater terecht wanneer het maaisel gaat verteren. En door het maaisel om te zetten in compost, kan het bovendien ook nog een bijdrage leveren aan de bodemverrijking elders in het gebied. Zo is het maaisel van onze slootkanten op (de composthoop van) onze ecologische moestuin een welkome toevoeging.

De natuur versterken

Op Landgoed de Peerdegaerdt proberen we in alle aspecten van onze organisatie de natuur te versterken en ondersteunen. We willen de aarde rijker achterlaten dan wij haar kregen en wat van de rijkdom teruggeven die de natuur ons iedere dag schenkt. Dat gebeurt met de dierenopvang op ons landgoed en doordat we ervoor kiezen een plantaardige organisatie zijn. Maar ook met zoiets onopvallends als slootkantbeheer dragen we ons steentje bij.